Israels Eerbeek is een naam die bij veel mensen niet direct een belletje doet rinkelen. Toch is deze kunstenaar van grote betekenis geweest voor de Nederlandse kunstgeschiedenis. Zijn band met het Gelderse dorp Eerbeek is daarbij opvallend te noemen. In dit artikel duiken we in het leven en werk van Israels Eerbeek en ontdekken we waarom hij zo’n bijzondere plek inneemt in de Nederlandse kunstwereld.
Wie was Israels Eerbeek?
Israels Eerbeek werd geboren als Isaac Israels in Amsterdam in 1865. Hij was de zoon van de bekende kunstschilder Jozef Israëls en groeide op in een artistiek milieu. Al op jonge leeftijd bleek dat Isaac veel talent had voor tekenen en schilderen. Hij volgde dan ook een opleiding aan de Rijksakademie van Beeldende Kunsten in Amsterdam.
Isaac Israels ontwikkelde zich al snel tot een succesvol kunstenaar. Hij maakte vooral naam als schilder van het mondaine leven in Parijs en Amsterdam. Zijn werk werd gekenmerkt door een losse, impressionistische stijl en een gevoel voor kleur en licht. Hij schilderde vooral mensen, vaak in hun dagelijkse bezigheden. Zijn werk was populair bij een breed publiek en hij exposeerde regelmatig in binnen- en buitenland.
In 1923 verhuisde Isaac Israels naar het Gelderse dorp Eerbeek. Hij had daar een huis gekocht aan de Kanaalweg, dat hij de naam ‘De Zonnehoek’ gaf. Het was een idyllische plek, omringd door bossen en weilanden. Hier vond hij de rust en inspiratie die hij nodig had voor zijn werk.
De band met Eerbeek
Israels Eerbeek voelde zich al snel thuis in Eerbeek. Hij maakte er lange wandelingen en fietstochten en genoot van de natuur. Ook maakte hij veel tekeningen en schilderijen van het dorp en zijn omgeving. Zo schilderde hij bijvoorbeeld de oude kerk van Eerbeek en de nabijgelegen watermolen. Ook maakte hij portretten van de lokale bevolking.
Israels Eerbeek was niet alleen een kunstenaar, maar ook een sociaal bewogen mens. Hij zette zich in voor de lokale gemeenschap en was betrokken bij verschillende initiatieven. Zo was hij mede-oprichter van de Eerbeekse Kunstkring en organiseerde hij tentoonstellingen en lezingen. Ook was hij actief in de lokale politiek en zette hij zich in voor de verbetering van de leefomstandigheden van de arbeiders in de papierindustrie.
De band tussen Israels Eerbeek en het dorp Eerbeek was dus hecht. Hij voelde zich er thuis en was betrokken bij het wel en wee van de lokale gemeenschap. Ook na zijn dood in 1934 bleef hij verbonden met het dorp. Zo werd er in 1955 een straat naar hem vernoemd: de Isaac Israelslaan.
Het werk van Israels Eerbeek
Israels Eerbeek wordt vooral herinnerd als schilder van het mondaine leven in Parijs en Amsterdam. Toch is zijn werk uit de Eerbeekse periode minstens zo interessant. Hier zien we een andere kant van de kunstenaar: een meer ingetogen, contemplatieve kant. Zijn schilderijen en tekeningen van het dorp en zijn omgeving zijn vaak verstild en poëtisch. Ze getuigen van een diepe liefde voor de natuur en het landschap.
Een mooi voorbeeld hiervan is het schilderij ‘De watermolen bij Eerbeek’, dat Israels Eerbeek in 1925 maakte. Op het schilderij zien we de oude watermolen aan de rand van het dorp, omringd door bomen en struiken. Het geheel is geschilderd in zachte, gedempte kleuren, waardoor een sfeer van rust en sereniteit ontstaat. Het schilderij ademt de sfeer van het Gelderse landschap en getuigt van de liefde van de kunstenaar voor zijn nieuwe thuis.
De betekenis van Israels Eerbeek
Israels Eerbeek is een kunstenaar die lange tijd in de schaduw heeft gestaan van zijn vader en zijn beroemde tijdgenoten als Van Gogh en Mondriaan. Toch is zijn werk van grote betekenis geweest voor de Nederlandse kunstgeschiedenis. Met zijn losse, impressionistische stijl en zijn gevoel voor kleur en licht was hij een vernieuwer in zijn tijd. Ook zijn betrokkenheid bij de lokale gemeenschap en zijn inzet voor de verbetering van de leefomstandigheden van de arbeiders getuigen van een sociaal bewogenheid die niet vanzelfsprekend was voor kunstenaars in die tijd.
De band tussen Israels Eerbeek en het dorp Eerbeek is daarbij opvallend te noemen. Het is bijzonder dat een kunstenaar van zijn statuur zich zo verbonden voelde met een klein Gelders dorp. Toch was het juist deze band die hem de rust en inspiratie gaf die hij nodig had voor zijn werk. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zijn werk uit de Eerbeekse periode zo’n bijzondere plek inneemt in de Nederlandse kunstwereld.
Conclusie
Israels Eerbeek is een kunstenaar die lange tijd in de schaduw heeft gestaan van zijn vader en zijn beroemde tijdgenoten. Toch is zijn werk van grote betekenis geweest voor de Nederlandse kunstgeschiedenis. Met zijn losse, impressionistische stijl en zijn gevoel voor kleur en licht was hij een vernieuwer in zijn tijd. Ook zijn betrokkenheid bij de lokale gemeenschap en zijn inzet voor de verbetering van de leefomstandigheden van de arbeiders getuigen van een sociaal bewogenheid die niet vanzelfsprekend was voor kunstenaars in die tijd.
De band tussen Israels Eerbeek en het dorp Eerbeek is daarbij opvallend te noemen. Het is bijzonder dat een kunstenaar van zijn statuur zich zo verbonden voelde met een klein Gelders dorp. Toch was het juist deze band die hem de rust en inspiratie gaf die hij nodig had voor zijn werk. Het is dan ook niet verwonderlijk dat zijn werk uit de Eerbeekse periode zo’n bijzondere plek inneemt in de Nederlandse kunstwereld.
